Cover photo by Glenn Carstens-Peters on Unsplash

W tym tekście porozmawiamy o tłumaczeniu maszynowym / automatycznym. Nie mylić z tłumaczeniem wspomaganym komputerowo CAT 💻

Jest to kontynuacja serii o technologii w tłumaczeniu. Rozwinięcie tego tematu pojawi się na

blogu.


Tłumaczenie automatyczne to tłumaczenie tekstu bez ingerencji człowieka. Jedynie przez komputer. Tymczasem tłumaczenie wspomagane komputerowo, wykonuje człowiek z wykorzystaniem komputera.

Tłumaczenie automatyczne jest szybsze i mniej kosztowne. To oczywiste. Ale zarazem jest mniej dokładne. Nie jest uznawane do końca za wiarygodne źródło wiedzy. Mówi się, że jest w stanie oddać jedynie sens przetworzonego tekstu.

POCZĄTKI 📃

Za początek tłumaczenia automatycznego uznaje się memorandum matematyka Warrena Weavera. W 1949 w publikacji pt. Translation opisał teoretyczną możliwość tłumaczenia tekstów przez komputer.

Miał oczywiście rację, co potwierdzili naukowcy z uniwersytetu w Georgetown i firmy IBM w 1953 roku. Jednak tylko teoretycznie.

Podający komendy po rosyjsku, nie znając języka rosyjskiego, otrzymał tłumaczenia w języku angielskim. Jednak zakres słownictwa był niewielki - 250 wyrazów, liczba zdań wynosiła tylko 60. Same zdania zostały specjalnie wybrane i zweryfikowane.

To eksperyment z pogranicza sztucznej inteligencji i kryptografii. Pokazał, że idea stojąca za tłumaczeniem maszynowym jest możliwa do zastosowania.

ALPAC

Zostając dalej w USA, w 1964 roku powstał komitet ALPAC

(Automatic Language Processing Advisory Commitee).

Powstał w celu zweryfikowania czy tłumaczenie automatyczne ma sens.

Po dwóch latach, z jego raportu wynika, że kompletnie nie ma. Raport mówił, że jakoś takiego tłumaczenia jest niska, koszt za wysoki, terminy realizacji zbyt długie. Raport spowodował wstrzymanie rządowego finansowania w tą technologię.

SYSTRAN I METEOR 🌠

To spowodowało powstanie podmiotów prywatnych, które zajęły się tematem. W 1968 powstała firma Systran (istniejąca do dzisiaj). Najpierw świadczyła ona usługi tłumaczenia na potrzeby Ministerstwa Obrony USA, a potem Komisji Europejskiej. Rozwiązania tej firmy stanowiły podwaliny dzisiejszego Google Translate.